Vấn đề văn hóa ứng xử với môi trường tự nhiên của con người hiện nay – Thực trạng đáng lo ngại!
Thiên nhiên là người bạn thân thiết của con người. Nó đem lại nguồn lợi ích khổng lồ cho nhân loại. Nhờ có thiên nhiên mà chúng ta được tồn tại, sống khỏe trong bầu không khí trong lành, được phát triển kinh tế một cách thuận lợi. Thiên nhiên chỉ thật sự phát huy hết hiệu quả của nó khi con người biết bảo vệ giữ gìn, duy trì sự đa dạng phong phú của thế giới hoang dã. Tuy nhiên, hiện nay thiên nhiên được giới chuyên gia đánh giá là “biến mất nhanh hơn phục hồi”. Do đó vấn đề văn hóa ứng xử với môi trường tự nhiên đang ở mức đáng lo ngại!
Văn hóa ứng xử với môi trường tự nhiên của con người hiện nay như thế nào?
Tiếng chuông báo động vẫn đang vang lên inh ỏi, nếu không hành động khẩn trương, con người sẽ phải gánh chịu những hậu quả nặng nề do thiên nhiên gây ra. Cách ứng xử của con người với môi trường tự nhiên ngày một tàn bạo.
Thiên nhiên đang bị hủy hoại trong tay con người:
- Cây xanh bị chặt phá, những quả đồi trọc do cháy rừng, trộm gỗ ngày một nhiều
- Nguồn nước bị ô nhiễm nghiêm trọng, đất đai bạc màu nghèo dinh dưỡng do hóa chất từ các nhà máy, xí nghiệp gây nên
- Con người khai thác quá mức khiến tài nguyên biển bị cạn kiệt, bom mìn khiến các loại sinh vật biển có nguy cơ tuyệt chủng
- Nguồn thủy hải sản biển bị suy kiệt do đánh bắt quá mức cho phép
- Thảm họa tràn dầu ở nhà máy trên thế giới đã tiêu diệt hàng triệu sinh vật biển, thiệt hại khôn lường cho hệ sinh thái biển
- Rác thải, túi nilon đổ tràn lan bóp nghẹt sự sống của các dòng suối, con sông
Hậu quả từ văn hóa ứng xử với môi trường tự nhiên của con người rất khôn lường:
- Động vật chết hàng loạt, đứng trước nguy cơ tuyệt chủng hàng loạt
- Những trận siêu bão với cường độ mạnh, tần suất lớn xuất hiện ngày càng nhiều. Sạt lở, lũ quét cũng dữ dội hơn, nhà cửa cây cối bị cuốn trôi, đường xá, mùa màng bị phá hủy. Hàng nghìn người chết do thiên hại, hàng vạn gia đình không có nhà ở sau bão lũ.
- Thảm họa động đất kép, sóng thần xảy ra
- Nồng độ Cacbon dioxit càng ngày càng cao tiềm ẩn nhiều nguy hại cho nhân loại.
- Nhiệt độ trái đất nóng lên, băng tan, các đảo quần đảo đang bị nhấn chìm.
Con người quá nhỏ bé, yếu đuối so với mẹ thiên nhiên. Nhờ cách ứng xử tệ bạc với môi trường mà chúng ta được tận tưởng tất cả hệ lụy mà nó đem lại. Thiên nhiên đã cho nhân loại quá nhiều, nhưng chúng ta không biết trân trọng, biết ơn. Con người sẽ phải trả một cái giá đắt nếu văn hóa ứng xử với môi trường tự nhiên ngày một đi xuống.
Cách ứng xử có văn hóa với môi trường góp phần bảo vệ môi trường
Mỗi cá nhân cần ý thức được trách nhiệm của mình trong việc bảo vệ môi trường.
Một vài hành động nhỏ nhưng có “võ” dưới đây thể hiện cách ứng xử có văn hóa của con người với môi trường:
- Không vứt rác thải bừa bãi. Thu gom, đổ rác vào đúng nơi quy định
- Không đổ nước thải vệ sinh ra nơi công cộng
- Trồng cây xanh quanh nhà, đường làng ngõ xóm, khuôn viên trường học,… để tạo cảnh quan đẹp và bầu không khí trong lành, giảm xói mòn đất cho hệ sinh thái
- Không hút thuốc lá nơi công cộng
- Sử dụng chất liệu từ thiên nhiên như: thay túi nilon khi đi chợ bằng làn, lá chuối buộc, giấy báo; dùng ống hút bằng gỗ thay vì nhựa,…
- Rút phích khỏi ổ cắm: Rút các phích cắm như tivi, máy sấy tóc, sạc máy tính,… khỏi nguồn điện để tiết kiệm điện.
- Áp dụng nguyên tắc 3R: giảm sử dụng – tái sử dụng – sử dụng sản phẩm tái chế.
- Ưu tiên sử dụng nguồn năng lượng thiên nhiên như năng lượng gió, năng lượng mặt trời.
Giáo dục văn hóa ứng xử với môi trường tự nhiên cho học sinh
Giáo dục văn hóa ứng xử với môi trường tự nhiên cho học sinh ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường là rất cần thiết. Tuy nhiên, hiện nay giáo dục cho thế hệ trẻ lòng yêu thiên nhiên, đối xử ôn hòa với thiên nhiên chưa thật sự được chú trọng. Đặc biệt, ông bà, bố mẹ là người ảnh hưởng rất lớn đến hành vi ứng xử của các em, nhưng họ chưa thật sự sát sao, thiếu sự công tác trong giáo dục, phó mặc cho nhà trường.
Mặt khác, phương pháp giáo dục cách thức giáo dục ở các cấp học còn nặng về lý thuyết. Học sinh chưa có nhiều điều kiện nhiều để tiếp xúc với thế giới tự nhiên. Nhiều bạn nhỏ sống ở thành phố nhưng không hiểu biết phân biệt được sông, hồ, ao, suối,… khác nhau như thế nào. Khi giảng dạy về văn hóa ứng xử với thiên nhiên thì người lớn lại không gương mẫu, thiếu tôn trọng thiên nhiên.
Do đó giáo dục văn hóa ứng xử với môi trường tự nhiên cần đổi mới về nội dung phương pháp, thay đổi theo từng cấp, bậc học. Ngay từ cấp học mầm non các em đã cần uốn nắn cách ứng xử với môi trường tự nhiên. Gia đình, nhà trường cần tạo điều kiện để các em duy trì phát triển cách ứng xử với môi trường tự nhiên, để thiên nhiên mãi đẹp và là chỗ dựa cho con người. Song song với đó, người lớn cũng cần làm gương rèn luyện thói quen ứng xử tốt để con trẻ noi theo.
Vậy nên, chọn đối xử tử tế hay tồi tệ với thiên nhiên là do mỗi người quyết định. Thiên nhiên sẽ quay lưng với con người khi họ lạm dụng, tàn phá quá mức. Nó đã cho chúng ta quá nhiều, hành động nhỏ của mỗi cá nhân sẽ góp phần bảo vệ, trân quý thêm những gì thiên nhiên ban tặng cho con người.
